Αποτελεί «πληγή που αιμορραγεί σε ολόκληρο το έθνος». Κάπως έτσι περιγράφει ο τούρκος πρόεδρος Ταγίπ Ερντογάν τη βία σε βάρος των γυναικών. Εδώ και εβδομάδες τα τουρκικά ΜΜΕ γράφουν για καθημερινές επιθέσεις εναντίον γυναικών. Πριν λίγες ημέρες χιλιάδες εξαγριωμένες γυναίκες κατέβηκαν στο κέντρο της Κωνσταντινούπολης για να διαμαρτυρηθούν.

Λείπει η κοινωνική αλλαγή
Η κοινωνιολόγος Τσιτσέκ Ταχάογλου εργάζεται στη Bianet, μια ΜΚΟ με έδρα την Κωνσταντινούπολη. Επιρρίπτει την ευθύνη γι' αυτή την κατάσταση εν μέρει στην τουρκική κυβέρνηση.
Πριν από μερικές μέρες ο υπουργός Υγεία δήλωσε ότι η καλύτερη καριέρα για μια γυναίκα είναι να γίνει μητέρα. «Ολόκληρη η κυβέρνηση», δήλωσε η Ταχάογλου μιλώντας στη Deutsche Welle, «δεν θέλει να αναγνωρίσει τις γυναίκες ως άτομα που θέλουν να πάρουν την τύχη στα χέρια τους».
Ο Ερντογάν αναφέρθηκε πολλές φορές στο παρελθόν ανοιχτά κατά τη βίας κατά των γυναικών σε διεθνές ακροατήριο. Η τουρκική κυβέρνηση ήταν η πρώτη που το 2011 υπέγραψε τη Συμφωνία για την αντισύλληψη και την καταπολέμηση της βίας κατά των γυναικών και της ενδοοικογενειακής βίας. Μέχρι σήμερα θεωρείται η βίβλος για την προστασία των θυμάτων σεξουαλικής βίας και πρόληψης του αναγκαστικού γάμου.
Από την άλλη πλευρά ωστόσο η κυβέρνηση προφανώς δεν είναι σε θέση να συμβάλλει σε μια κοινωνική αλλαγή. Η κατάσταση είναι απελπιστική. Σύμφωνα με τη Bianet μόνο το 2014 δολοφονήθηκαν 281 γυναίκες στην Τουρκία. Αυτό σημαίνει αύξηση κατά 25% σε σχέση με το 2013. Ο ανεπίσημος αριθμός είναι πολύ μεγαλύτερος. Πρόκειται για μια εκτίμηση που στηρίζεται σε καθημερινές πληροφορίες κυρίως στο twitter.
Γυναίκες πρώτης και δεύτερης κατηγορίας
Πάνω από 2 εκ. άνδρες και γυναίκες κατέθεσαν προσωπικά βιώματα και μαρτυρίες. Ανεξαρτήτως εάν είναι μέσα στους τέσσερις τοίχους, μέσα σε λεωφορεία, στον δημόσιο ή εργασιακό χώρο, η βία και η σεξουαλική παρενόχληση απασχολούν ολόκληρη τη χώρα, άνδρες και γυναίκες μαζί. Για καιρό το φαινόμενο έμενε κρυφό ή συζητιούνταν σε οικογενειακούς και φιλικούς κύκλους. Αλλά πίσω από την ανωνυμία του διαδικτύου οι γυναίκες εμπιστεύονται όλο και περισσότερο να μιλούν ανοιχτά.
Τις διαδηλώσεις προκάλεσε η δολοφονία της 20χρονης φοιτήτριας Εζγκεζάν Ασλάν, τον περασμένο Φεβρουάριο. Στην αρχή προσπάθησε κάποιος οδηγός να τη βιάσει. Και όταν αντιστάθηκε, τη χτύπησε με μεταλλικό αντικείμενο, τη μαχαίρωσε πολλές φορές και όταν πέθανε, έβαλε φωτιά στη σορό της και την πέταξε σε ποτάμι.
Η τουρκική κυβέρνηση καταδίκασε τη δολοφονία. Ο πρωθυπουργός Νταβούτογλου υποσχέθηκε να ενεργοποιηθεί προσωπικά για την τιμωρία του δράστη. Ακολούθησαν δηλώσεις του προέδρου Ερντογάν, ο οποίος έσπευσε να δώσει τον ορισμό της γυναίκας. «Μια γυναίκα για μένα είναι σύζυγος, αδελφή, γειτόνισσα και φίλη», είπε με την ευκαιρία της Παγκόσμιας Ημέρας της Γυναίκας.
Σε αυτή την αντίληψη για τη γυναίκα κρύβεται και το βασικό πρόβλημα σύμφωνα με την κοινωνιολόγο Τσιτσέκ Ταχάογλου. «Η κυβέρνηση ανοίγει τάφρο ανάμεσα στις καθώς πρέπει γυναίκες και τις άλλες, τις γυναίκες πρώτη κατηγορίας, που φέρνουν στον κόσμο, 3, 4 και 5 παιδιά, που μαγειρεύουν και φροντίζουν τον σύζυγο και τα παιδιά και τις άλλες που προτιμούν την επαγγελματική τους καριέρα».

in.gr/Deutsche Welle15-3-2015