Από τα εφηβικά μου χρόνια, όπου ζούσα στην Κωνσταντινούπολη, σκεφτόμουν πως είναι δυνατόν μια κοινωνία όπως η τουρκική, που θεωρείται συντηρητική, να έχει ως καλλιτεχνικό ίνδαλμα τον Ζεκί Μουρέν; Tον τραγουδιστή ο οποίος εμφανίζονταν επί σκηνής με μαλλί «μιζανπλί», με δαχτυλίδια στο χέρι , με μίνι φορέματα. Κάθε βράδυ πρωτοχρονιάς η παρουσία του στην τηλεόραση ήταν απαραίτητη. Τον αποκαλούσαν « το αστέρι της τέχνης». Και πράγματι ήταν μοναδικός. Ο Μουρέν πάντως λόγω των σεξουαλικών προτιμήσεων του και λόγω της εμφάνισης του, θα ήταν λογικό να έχει χτίσει καριέρα στην Ολλανδία, στη Μεγάλη Βρετανία που οι κοινωνίες δεν ενδιαφέρονται για τον προσωπικό τρόπο ζωής. (βλ. Ελτον Τζον κτλ). Όμως πως μπορούσε να συμβεί αυτό στην Τουρκία; Ένας τούρκος συνάδελφος μου, τον οποίο είχα αναφέρει τον προβληματισμό μου, είχε πει χαρακτηριστικά « το μυαλό της τουρκικής κοινωνίας είναι σαν μια σαλάτα, ανακατεύει ιδέες, απόψεις, ιδεολογίες, δεν ξέρει ακριβώς τι θέλει, αγαπάει και μετά αντιδράει σε αυτό που αγαπάει. Οι Τούρκοι δεν αντιδρούν σε σεξουαλικές προτιμήσεις , αρκεί να μην υπάρχει αυτό το γεγονός στο στενό περιβάλλον τους».
Μετά από πολλά χρόνια, θυμήθηκα αυτά τα λόγια της, όταν διαπίστωσα πως ένας από τους βασικούς υποστηρικτές και θαυμαστές του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, είναι η τρανσέξουαλ τραγουδίστρια Μπουλέντ Έρσοϊ η οποία θεωρείται η «ντίβα» του τουρκικού έντεχνου λαϊκού της Τουρκίας. Οι Τούρκοι την λατρεύουν καθώς ακούν τα τραγούδια της και την παρακολουθούν εδώ και πολλά χρόνια σε τηλεοπτικές εκπομπές της. Αλλά εκεί που έπαθα σοκ, ήταν όταν είδα πως και ο συντηρητικός, ο ισλαμιστής Ερντογάν να επικαλείται δηλώσεις της Έρσοϊ, για να ενισχύσει τον πολιτικό του λόγο.
Δηλαδή έχουμε την εξής «σαλάτα». Η Έρσοϊ επευφημεί τον τούρκο πρωθυπουργό, φοράει ακόμη και ισλαμική μαντίλα σε τηλεοπτική εκπομπή, και ο Ερντογάν επικαλείται τις δηλώσεις τις τρανσέξουαλ τραγουδίστριας για να δείξει πως έχει δίκιο στις απόψεις του!
Το μεγάλο ερώτημα βέβαια είναι άλλο. Πως ένας ισλαμιστής πρωθυπουργός έχει τέτοια πολιτική ταύτιση με την τρανσέξουαλ τραγουδίστρια και δεν έχει καμία αντίδραση από τους συντηρητικούς ψηφοφόρους του;
Θα χαιρόμουν για τον φιλελευθερισμό αυτόν, αν ήταν αληθινός, Όμως ο τούρκος πρωθυπουργός έχει αντιδράσει ακόμη και για τα ζευγάρια νέων που κάθονται χέρι με χέρι στα παγκάκια, που πίνουν μια μπίρα με την παρέα τους.
«Τον Ερντογάν τον λατρεύω. Μου αρέσει. Είναι σκληρός άνδρας. Είναι πραγματικός ηγέτης. Χτυπάει το χέρι στο τραπέζι. Δεν κάνει πισωγύρισμα . Έχει και μια μοναδική μαγκιά. Είναι σαν λιοντάρι. Έχει το χάρισμα του ηγέτη. Δεν θέλω να γίνει πρόεδρος καθώς θα είναι λιγότερο δραστήριος» δήλωσε η Έρσοϊ σε εκπομπή στο τηλεοπτικό δίκτυο SKY 360.
Δεν είναι το μόνο παράδειγμα του θαυμασμού της προς το πρόσωπο του τούρκου πρωθυπουργού.
Η τρανσέξουαλ τραγουδίστρια είχε στηρίξει τον Ερντογάν και κατά τη διάρκεια των διαδηλώσεων στο πάρκο Γκεζί τον Ιούνιο του 2013. Τις ημέρες των μεγάλων συγκρούσεων των διαδηλωτών με την αστυνομία, η Έρσοϊ έκανε κάλεσμα στους διαδηλωτές και τόνισε « αυτά τα επεισόδια είναι ντροπή. Όλη σας την αντίδραση μπορείτε να τη δείξετε στις κάλπες. Μην προκαλείτε επεισόδια. Εδώ απαγχονίσαμε τον πρωθυπουργό μας Μεντερές. Τώρα όμως ντρεπόμαστε . Γι’αυτό ας ηρεμήσουμε».
Ακολούθησε η ικανοποίηση του Ερντογάν, ο οποίος αμέσως δήλωσε « το πρωί άκουσα τις δηλώσεις της Μπουλέντ Έρσοϊ. Κάλεσε τον κόσμο να δείξει την αντίδραση του στις κάλπες. Τόνισε πως όσοι έρχονται με εκλογές φεύγουν με εκλογές. Μην ασκείτε βία, δήλωσε. Βλέπετε η λογική είναι μια και μοναδική».
Η ΜΑΝΤΙΛΑ ΤΗΣ ΤΡΑΝΣΕΞΟΥΑΛ ΤΡΑΓΟΥΔΙΣΤΡΙΑΣ
Η εξηντάχρονη πια, «ντίβα» όπως την αποκαλούν, κάνει τα πάντα για να κερδίσει την εκτίμηση του συντηρητικού κοινού στο οποίο απευθύνεται η βαριά λαϊκή μουσική της. Στο αγαπημένο της σόου, έχει εμφανιστεί μπροστά σε τζαμιά να απαγγέλλει προσευχές από το Κοράνι. Πριν από λίγες εβδομάδες προκλήθηκε σάλος στην Τουρκία, όταν για πρώτη φορά φόρεσε την ισλαμική μαντίλα για να τραγουδήσει ένα από τα αγαπημένα της τραγούδια. Πολλοί αναρωτήθηκαν πως συμβαδίζει το συντηρητικό Ισλάμ με μια τρανσέξουαλ.
Κι όμως δεν αντέδρασε κανείς.. ευτυχώς!
ΗΤΑΝ ΔΙΑΣΗΜΟΣ ΤΡΑΓΟΥΔΙΣΤΗΣ ΚΑΙ ΑΡΓΟΤΕΡΑ ΕΚΑΝΕ ΕΠΕΜΒΑΣΗ ΑΛΛΑΓΗΣ ΦΥΛΟΥ
Η Έρσοϊ θεωρείται μία από τις μεγαλύτερες ντίβες στη μουσική σκηνή της σύγχρονης Τουρκίας. Πριν υποβληθεί σε επέμβαση αλλαγής φύλου το 1981, ήταν ήδη, ως άνδρας, διάσημος τραγουδιστής.
Μετά την επέμβαση, το καθεστώς χούντας του στρατηγού Εβρέν της είχε απαγορεύσει τις δημόσιες εμφανίσεις και δεν τις έδινε νέα ταυτότητα.
Το 1988, η κυβέρνηση του Τουργούτ Οζάλ, επέτρεπε πλέον σε άτομα που είχαν υποβληθεί σε αλλαγή φύλου να αποκτήσουν ταυτότητα. Έτσι η Έρσοϊ, επέστρεψε στο τραγούδι και στην ηθοποιία.
ΕΝΑΝΤΙΩΘΗΚΕ ΣΤΟΥΣ ΣΤΡΑΤΗΓΟΥΣ ΟΠΩΣ ΚΑΙ Ο ΕΡΝΤΟΓΑΝ
Η Έρσοϊ σε τηλεοπτική εκπομπή είχε εκφράσει την ξεκάθαρη αντίδραση της, στον πόλεμο με το PKK στη νοτιοανατολική Τουρκία. «Εντάξει, η πατρίδα είναι αδιαίρετη και τα λοιπά. Αλλά ως πότε οι μανάδες θα γεννούν παιδιά για να τα θάβουν; Εγώ δεν ξέρω τι σημαίνει να είσαι μάνα, ούτε και θα γίνω ποτέ. Αλλά ως ευαίσθητος άνθρωπος καταλαβαίνω πως πονούν. Αν είχα γιο, δεν θα τον έθαβα για τον πόλεμο κάποιων άλλων» είχε δηλώσει το 2008. Ηταν μια ξεκάθαρη αντίδραση εναντίον των «πασάδων».
Η «τουρκική σαλάτα», φαίνεται πως θα συνεχίζει να υπάρχει, αυτό δεν αλλάζει, αρκεί η κοινωνία όπως και οι ηγεσίες να μην αντιδρούν , όποτε αποφασίζουν , στις πολιτικές και προσωπικές προτιμήσεις των ανθρώπων.
Μανώλης Κωστίδης
Δημοσίευση στον Πολίτη, φύλλο Μαρτίου 2014